Brede School “IN-Zetje” in Sint-Truiden

Achtergrondinformatie

De Brede School van Sint-Truiden zet in op een kwalitatief vrijetijdsaanbod voor alle kinderen en strekt zich uit over negen kleuter- en basisscholen uit de verschillende netten. De brede talentontwikkeling staat daarbij centraal.  Bijzonder aan deze Brede School is onder meer dat brugfuncties en ondersteuning werden toebedeeld aan de sociale economie. De regie ligt bij de dienst lokaal flankerend onderwijsbeleid van de Stad.

Beschrijving

Aanleiding

Vzw IN-Z (spreek uit inzet) is een sociale-economieonderneming met ervaring in de preventieve gezinsondersteuning.  Onder de noemer “IN-Zetje” loopt in Beringen al enkele jaren een werking naar maatschappelijk kwetsbare  gezinnen met kinderen van  0 tot 3 jaar.  De focus ligt op een tijdige instap in het kleuteronderwijs. Er wordt gewerkt via een voorschools klasje, laagdrempelige ontmoetingen en huisbezoeken.  Vijf deeltijdse medewerkers van IN-Z faciliteren al deze activiteiten.  Hun kracht schuilt erin dat zij zeer goed aansluiten bij de leefwereld van maatschappelijk kwetsbare gezinnen. Ze onthalen en leggen contact, stimuleren via spel zowel de ontwikkeling van het kind als een positieve ouder-kindrelatie, en zijn alert om in te spelen op diverse opvoedingsthema’s die komen bovendrijven. Voor gezinnen met kindjes die doorstromen naar de kleuterklas is er nazorg. In die context werd vastgesteld dat er ook nog heel veel uitdagingen liggen bij kinderen in de kleuter- en basisschool en hun kansen tot participatie aan o.a. het vrijetijdsaanbod.  

© vzw IN-Z

Daarom dacht IN-Z eraan daarom de werking van IN-Zetje op één of andere manier door te trekken naar schoolgaande kinderen van 3 tot 12 jaar. Meteen kwam de Brede School in beeld. Vraag van IN-Z was of deze ook baat kan hebben bij ondersteuning vanuit de sociale economie? Op het terrein meende de Stad Sint-Truiden alvast van wel. Experimenten met Brede School hadden laten zien dat scholen ondersteuning en continuïteit willen ingevuld zien, en daar zouden medewerkers van IN-Z op de lage drempel in kunnen voorzien. De Stad Sint-Truiden was bovendien vragende partij om een sterke Brede School te ontwikkelen, omwille van uitdagingen zoals het stijgend aantal kinderen dat opgroeit in armoede, de groeiende nood aan kinderopvang en de behoefte om een kwalitatief vrijetijdsaanbod in te gaan zetten ter ontplooiing van ontwikkelingskansen.

Terwijl IN-Z daarop werk maakte van een goedgekeurd innovatieproject (mei 2014), bracht de Stad de uiteindelijke bredeschoolpartners in Sint-Truiden rond de tafel: verschillende stadsdiensten die actief zijn op vlak van inburgering, onderwijs en ontwikkelingssamenwerking, het OCMW, de Opvoedingswinkel en andere welzijnsorganisaties, de scholengemeenschap, het LOP, de diensten buitenschoolse kinderopvang,  IN-Z en anderen. In een gedeeld proces en tegen de achtergrond van het referentiekader Brede School van het Steunpunt Diversiteit & Leren werd een voor Sint-Truiden passende richting ingeslagen. 

Werking

1. Partners

De bredeschoolwerking loopt in eerste instantie in samenwerking met vzw IN-Z, de dienst lokaal flankerend onderwijsbeleid van de stad Sint-Truiden, Huis van het Kind, het LOP en kleuter- en basisscholen. Maar dat neemt niet weg dat deze samenwerking in de praktijk verruimd wordt tot een zeer groot netwerk van lokale welzijns- en vrijetijdsorganisaties (sport, cultuur, jeugdbeweging…). 

Vzw IN-Z

IN-Z werkt sinds 1996 als sociale-economieonderneming en is met ca. 1300 werknemers actief in Limburg, Vlaams-Brabant en de Antwerpse Noorderkempen. Doelstelling van IN-Z is extra jobcreatie door de opstart van nieuwe diensten die de levenskwaliteit van personen en gezinnen ten goede komen.

Huis van de wereld

Het Huis van de Wereld in Sint-Truiden huisvest zes stedelijke en provinciale diensten die actief zijn op het vlak van inburgering, onderwijs en ontwikkelingssamenwerking. In het Huis van de Wereld vind je de stedelijke diensten integratie, ontwikkelingssamenwerking en flankerend onderwijs, de preventiedienst, het Onthaalbureau Inburgering Limburg, het Huis van het Nederlands Limburg en het Regionaal Instituut Maatschappelijk Opbouwwerk.

De dienst Flankerend Onderwijsbeleid is de partner die mee de bredeschoolwerking trekt. Één van de prioritaire beleidskeuzes van stadsbestuur Sint-Truiden om de stijgende kinderkansarmoede aan te pakken was Brede School. Vanuit de visie waarbij de driehoek ouders-school-vrije tijd het kind centraal staat, wilde men de integratie- en onderwijskansen verhogen.

Negen basisscholen
  • GO! Basisschool Engelmanshoven
  • GO! Kleuterschool Gelinden 
  • Vrije Kleuter- en Basisschool ’t Vlindertje Velm
  • Vrije Basisschool Heilig Hart Sint-Trudo in Sint-Truiden Centrum
  • Vrije Kleuterschool Kabouterland, Sint-Rita in Nieuw Sint-Truiden
  • Freinetschool Het Wijdeland in Brustem
  • Vrije basisschool Klim-op
  • Leefschool 'De Villa'
  • Basisschool Sint-Rita - De Brug

Van deze scholen zijn er drie gevestigd in het centrum en drie buiten het centrum. Sint-Truiden is een stad die de sedert de jaren ’90 serieuze veranderingen heeft ondergaan qua instroom van nieuwe bevolkingsgroepen. Ook de armoede is toegenomen in zowel het centrum als in de deelgemeenten. Vanuit verschillende scholen wordt er aangegeven dat er personeelstekort is om de vraag van ouders op te vangen, dit in de brede betekenis van het woord:  taal, zorg, kinderopvang…

LOP Sint-Truiden

De lokale overlegplatforms (LOP’s) zijn verantwoordelijk voor de lokale uitvoering van het Vlaamse onderwijskansenbeleid. Het Lokaal Overlegplatform Sint-Truiden (basisonderwijs) is ook een partner van het project. IN-Z wordt gecoöpteerd binnen het LOP. Het LOP Sint-Truiden zet sterk in op de decretale opdracht met extra aandacht voor kansarmoede, kleuterparticipatie en versterken van ouders vanuit de verschillende LOP-partners.

KULEUVEN-HIVA

De onderzoeksgroepen ‘onderwijs en levenslang leren’ en ‘arbeidsmarkt’ van het onderzoeksinstituut HIVA onderzoek de brede school in Sint-Truiden tijdens de opstartperiode. Opzet is een evaluatie op zowel het vlak van tewerkstellingsdoelen als brede-schooldoelen. Zij zijn samen met IN-Z en de Stad Sint-Truiden partners in een goedgekeurd innovatieproject sociale economie (2013-2015).

2. Organisatie

Coördinatie en Stuurgroep

We onderscheiden coördinatie, regie en inrichting. Onder “coördinatie” vallen de begeleiding en tewerkstelling  van drie medewerkers van IN-Z, alsook netwerking met scholen en andere partners in functie van programmatie van activiteiten. Deze coördinatie ligt in handen van IN-Z. Onder “regie” vallen de inbedding van de Brede School in het stedelijke beleid voor flankerend onderwijs en de zorg ervoor. Deze regie ligt in handen van de Stad Sint-Truiden. Onder “inrichting” vallen het engagement  om een bepaalde werking concreet open te stellen voor de kinderen. Deze inrichting berust individueel bij de verschillende scholen uit het samenwerkingsverband. De activiteiten die zij via IN-Z aan hun leerlingen aanbieden verschillen van school tot school en volgen de aanwijzingen van de schooldirecties en/of zorgcoördinatoren met betrekking tot specifieke mogelijkheden en behoeften. Een stuurgroep dient tot nadere afstemming over grote lijnen. In de stuurgroep zetelen IN-Z, de Stad, de betrokken scholen, het LOP en de onderzoeksinstelling van de KULeuven. 

Medewerkers Brede School | Brugfiguren

De drie deeltijdse medewerkers van de Brede School faciliteren activiteiten op en buiten de school en tijdens en na de schooluren. Via hun activiteiten creëren ze aandacht voor gezondheid, veiligheid, talentontwikkeling, plezier en maatschappelijke participatie van kinderen tussen 3 en 12 jaar. De nadruk op talentontwikkeling keer niet alleen terug in specifieke activiteiten zoals bij een ‘talentenmarkt’, maar is een rode draad die stilaan ook een verbinding vormt met actoren die verderop in de lijn staan, met name bij de studiekeuze van 12-jarigen. De IN-Z medewerkers fungeren als brugfiguur en aanvullend ook als aanbieder van activiteiten (voorbeelden van dit laatste zijn taalstimulering, workshops kinderyoga, interculturele uitwisseling met de Sikhgemeenschap…). Bijkomend nemen ze ook logistieke taken uit handen (installeren, opruimen enz…). Als brugfiguur zorgen zij voor de verbindingen tussen aanbieders en kinderen, tussen kinderen en hun ouders (ouderbetrokkenheid) en tussen ouders onderling (er is ook een afzonderlijke activiteit ‘ouderbabbels’ om sociale versterking teweeg te brengen). Zij werken in het kader van de sociale economie (decreet lokale diensteneconomie). Omdat hun engagement deel uitmaakt van een job, is hun inzet niet vrijblijvend en is de structurele aard van hun ondersteuning ook gegarandeerd. Dat schept extra kansen voor alle kinderen.

© vzw IN-Z

3. Financiering

De bredeschoolwerking ontving voor de fasen van ontwerp en experimentele opstart innovatiesteun van de Vlaamse minister van Sociale Economie (2013-2015). Daarnaast werd de bredeschoolwerking ook door de stad Sint-Truiden ondersteund door het huisvesten van de coördinatoren en de brugfiguren. 

De werking kan nu (2018) rekenen op een combinatie van inkomsten, waaronder de Vlaamse overheid (structurele erkenning en financiering lokale diensteneconomie) en de stad Sint-Truiden.

4. Inhoud

De Brede School IN-Zetje:

  • legt verbindingen tussen scholen, vrije tijdsorganisaties en welzijnsdiensten
  • wil een brede leer- en leefomgeving creëren die maximale ontwikkelingskansen biedt aan álle kinderen
  • richt zich tot schoolgaande kinderen van 3 tot 12 jaar en tot hun ouders
  • ondersteunt activiteiten binnen zowel als buiten de schooluren
Eerste ontmoeting

Kaftmoment met ouders en kinderen bij aanvang van het schooljaar.  Laagdrempelige instap en toeleiding naar brede-schoolactiviteiten. Brede school onthaalt, legt contact, maakt opvoedingsvragen bespreekbaar.

© vzw IN-Z

Workshops sport

Kinderyoga, badminton, capoeira, dans, volleybal, circusschool. Zowel tijdens middagpauzes op school als naschools. Eventueel i.s.m. een leerkracht of lesgever van een vereniging.  Kinderen krijgen na afloop briefje mee met uitleg over sport

Academie

De kunstacademie wordt wekelijks naschools naar de kinderen van de dorpsscholen gebracht; spelen en ontspannen met beeldende vorming en grotere participatie aan cultuur.

© vzw IN-Z

Talentenmarkt

Twee maal per week op de middag werken met de talentenarchipel. Kinderen leren spelenderwijs benoemen waarin zij goed zijn.

Taalstimulering

IN-Zetje Brede School biedt naschools een taalbad aan in een kindvriendelijke ruimte. Centraal staat het spelenderwijs omgaan met taal. Zo wordt de lees-, vertel- en speelcultuur bij kinderen en gezinnen uit de laatste kleuterklas gestimuleerd. Aan de hand van verhaaltjes, knutselmomenten, poppenkastspelletjes, kleurplaten, … wordt talig gewerkt.

Leesbevordering

Individuele lees- en vertelsessies in gezinnen aan huis aan de hand van verteltassen, aangevuld met groepssessies in de bibliotheek. Brede School gaat hiervoor aan huis, begeleidt de lees- en vertelsessies, leidt toe naar de Babbelladder van de stedelijke integratiedienst en naar andere activiteiten van Brede School.

Maandelijkse ouderbabbels Laagdrempelig informeel ontmoetingsmoment gericht op sociale versterking.  Verschillende thema’s komen aan bod, deze thema’s kunnen dan leiden tot een uitstap, bezoek, workshop of een vorming in samenwerking met andere organisaties zoals de Opvoedingswinkel, Stad Sint-Truiden, OCMW, Samenlevingsopbouw Rimo… Brede School onthaalt, helpt opvoedings- en gezinsvragen aan de oppervlakte brengen en verwijst door.
Open werking Open activiteiten “off school” in een stads- of dorpskern, telkens in samenwerking met een stedelijke dienst. Bijvoorbeeld buurtsportactiviteit op zaterdagnamiddag
Vakantiewerking

Brede School overbrugt ten dele vakantieperiodes. Samenwerking met aanbieders van buitenschoolse opvang of met Sport en Spel van de Stad. Activiteiten gaande van kortlopende ingeklede contactmomenten bij brengen en onthalen, over workshops tot wervingsmoment door jeugdbewegingen in bijzijn van ouders…

© vzw IN-Z

Met sociale economie kansen bieden aan kinderen (video)

 

Meer informatie

(update: mei 2018)

© vzw In-Z